Gebelikte şeker hastalığı, kanda şeker oranının normalde olması gerekenden daha yüksek olması sonucu ortaya çıkan bir hastalık olan şeker hastalığı, bazı kadınlarda gebelik öncesi dönemde mevcuttur. Bu durum pregastasyonel diyabet olarak tanımlanır. Bazı kadınlarda ise şeker hastalığı gebelik döneminde ilk defa ortaya çıkabilir. Bu durum ise gestasyonel diyabet olarak tanımlanır. Pregastasyonel diyabet her 200 kadında birinde, gestasyonel diyabet ise 200 gebelikte 5'inde teşhis edilebilir. Gebelik öncesi diyabet sorunu olan kadınların gebelik döneminde kan şeker seviyesini kontrol altında tutmaları oldukça güçtür. Bu nedenle gebelik sürecinde insülin dozunda değişikliğe gidilebilir.
Gebelikte şeker hastalığı ve oluşabilecek problemler nelerdir?
- Kanda yüksek oranda bulunan şeker anne karnındaki bebeğin çok iri doğmasına sebep olabilir. İri ağırlıklı bebeklerde gebelik süreci ve doğum anında daha fazla sıkıntı ortaya çıkma ihtimali vardır. İri ağırlıklı bebekler için normal doğum sıkıntılı olabileceğinden sezaryen tercih edilebilir.
- Gebelik süreci öncesinde şeker hastalığı olan anne adaylarının bebeklerinde anomali gelişme olasılığı fazladır. Fakat şeker hastalığı ilk defa gebelik sürecinde gelişmişse anne karnındaki bebekte anomali gelişme riski yoktur.
- Şeker hastalığına maruz kalan gebelerde, gebelik döneminde preeklampsi görülme olasılığı daha fazladır.
- Şeker hastalığı nedeniyle erken doğum olabilir.
- Şeker hastalığı ani bebek ölümlerine yol açabilir.
- Doğum sonrasında şeker hastalığı nedeniyle bebekte solunum sıkıntısı görülebilir. Şeker hastası annelerin bebeklerinde akciğer gelişimi daha güç olur.
- Doğum sonrası dünyaya gelen bebekte kan şekeri düşüklüğü, kan hücresi fazlalığına rastlanabilir.
- Şeker hastalığı nedeniyle bebekte gelişme geriliği görülebilir.
- Şeker hastalığı anne karnındaki bebeğin aniden ölümüne yol açabilir.
- Solunum yolu enfeksiyonları, üriner sistem bozuklukları görülebilir.
- Şeker hastası anne adaylarında şiddetli mide bulantısı, enfeksiyon, kusma gibi şikayetler artabilir.
Gebelikte şeker hastalığı belirtileri
Çoğu anne adayı gebelikte şeker hastalığı olduğunu fark etmeden bir gebelik sürdürebilir. Annenin şeker hastası olduğu rutin kontrollerde yapılan tetkikler sonucu ortaya çıkabilir. Bununla beraber annede, kilo kaybı, aşırı susuzluk, aşırı yemek yeme isteği, sık idrara çıkma ve yorgunluk gibi şikayetler görülebilir.
Gebelikte şeker hastalığı tanısı
Gebelikte şeker hastalığını teşhis etmek için şekerli su testi denilen glukoz yükleme yapılır. Bu test gebeliğin 24-28. haftalarında tarama amacıyla tüm gebelere uygulanır. Test sonucu eğer 140'dan yüksek çıkmışsa beraberinde 100 gram glukoz toleransı testi gerçekleştirilir. Bu testin sonuçları değerlendirilerek gebelikte şeker hastalığı tanısı konulabilir.
Gebelikte şeker hastalığı tedavisi
Gebelikte şeker hastalığı tedavisinde bazı durumlarda yalnızca diyet yapmak yeterli olabilir. Eğer diyet hastalık üzerinde başarılı olamamışsa insülin tedavisine gerek duyulur. Bu konuda doktor hastayı yeterince bilgilendirecektir.
Gebelikte şeker hastalığı olan anne adaylarında doğum ne zaman olmalıdır?
Anne adayında ya da anne karnındaki bebekte herhangi bir sorun tespit edilmemişse ve sezaryene gerek kalacak başka bir komplikasyon yoksa doğumun normal olması için beklenir. Anne karnındaki bebek iriyse ya da anne adayında kemik yapısı bozukluğu gibi durumlar varsa sezaryen yapılır.
Doğum sonrası şeker hastalığı devam eder mi?
Çoğu gebelikte doğum gerçekleştikten sonra şeker hastalığı kendiliğinden ortadan kalkabilir. Anne adayının doğumdan 1,5 ay sonra şeker yükleme testi yaptırması gerekir. Bu test sonucuna göre hastalığın seyri ya da devam edip etmediği tespit edilebilir. Eğer test normal çıkmışsa yine de annenin daha sonraki gebeliklerinde ya da hayatının ilerleyen dönemlerinde şeker hastalığına yakalanma riski oldukça fazladır. Gebelikte şeker hastalığı olan anne adaylarının yaklaşık yarısında ilerleyen yıllarda şeker hastalığı gelişir.