Diyabet, kanda yüksek şeker değerlerine sebep olan ve yaşam boyu süren kronik bir hastalıktır. Vücuttaki kan şekerinin düzenlenmesi için pankreasta üretilen insülin hormonu, şeker hastalarında yetersiz üretilmekte, hiç üretilmemekte ya da vücutta insülin direnci meydana gelmektedir. Bu durumda, besinlerdeki şekerin ve karaciğerde depolanan şekerin enerjiye dönüşmesini sağlayan mekanizma sekteye uğrar. Vücutta şeker dengesi bozulduğunda, bazı belirtiler hissedilmeye başlar. Hastalığın belirtileriyle birlikte çeşitli sendromlar meydana gelmektedir.

Her gün öğünlerde yenilen besinler sindirim sonrasında glikoz şekeri haline dönüşmektedir. Glikoz, kanda belirli miktarda tutularak enerji kaynağı olarak kullanılır. Kanda şekerin belirli oranda tutulması, çeşitli organlardan salgılanan hormonlar aracılığıyla olur. Bu hormonlar tiroit, hipofiz, böbrek üstü bezi ve pankreastan salgılanır. Pankreastan salgılanan insülindeki bozukluk, kandaki şekerin kullanımını engeller ve kanda şeker seviyesi yükselmeye başlar. Hastalar yemek yese de yeterince beslenemez hale gelir.

Kandaki şekeri düşüren hormonlar bir arada çalıştıkça, vücut kendini sağlıklı hisseder. Özellikle yaşla birlikte organların yaşlanması, işlevlerini bozar. Genç yaşlarda düzenli beslenmeyenler, abur cubur yiyeceklere meraklı olanlar pankreaslarının daha fazla yorulmasına neden olurlar. Bu nedenle genellikle orta yaş grubundaki kişiler diyabet hastası olur. Açlık kan şekeri normal olarak 80-120 mg/dl değerleri arasında olmalıdır. Tok olunduğunda bu seviye 170 mg/dl düzeyine kadar çıkar. Ancak vücutta sistem düzgün çalıştığında, bu oran kısa sürede düşürülür. Kandaki şeker oranı uzun süre 140 mg/dl üzerinde olursa, şekerin fazlalığı böbrekler aracılığıyla idrar yoluyla dışarı atılır. Bu da idrarda şeker çıkmasına neden olur. Sağlıklı bir kişide idrarda şeker olmamalıdır.

Hastalarda bu belirti sürekli olarak vardır. Kan şekerinin yükselmesi sırasında böbreklerin emme işlevini yerine getirememesi ve sürekli fazla olan şekeri atmak için uğraşması nedeniyle ortaya çıkar. Genellikle kandaki şeker oranı 180 mg/dl seviyesine geldiğinde, idrarla şeker atılmaya başlanır. Uzun yıllar diyabetin etkisinde olan kişilerde, bu değer fazla yükselmeden idrarda şeker çıkmayabilir. İdrarda şekerin atılımı sırasında, vücut da sıvı kaybeder. Bu nedenle aşırı susama (Polidipsi) hissi meydana gelir ve bu etkiyle hastalar ağız kuruluğu yaşar.

Bu belirti, susuzluk çekilmesi sırasında gözde olan glikoz ve su seviyesindeki değişimle meydana gelir. Hücreler glikozu yeteri kadar alamadıklarından hastada halsizlik ve bitkinlik oluşur. Vücut bu açığı kapatabilmek için, yağları yakmaya başlar. Bununla birlikte hastada kilo kaybı meydana gelir. Ayrıca aşırı acıkma hissi oluşur. Yağ hücrelerinde bozulma ve ketonların oluşumu gerçekleşir. Ketonlar idrarla birlikte atılmaya başlanır. Kan şekerinde yükselme devam ettiğinde, ciltte enfeksiyonlar görülmeye başlar. Şekerin yüksekliği bakterilerin üreyebilmesi için uygun ortamı hazırlar. Şeker yüksekliği sinirlerde hasara neden olduğundan, geceleri ayak ağrıları ve kramplar oluşur.

Diyabet belirtileri, hastaların yaşam kalitesini ciddi anlamda etkileyen ve zamanında müdahale edilmediğinde daha ciddi komplikasyonlara yol açabilen semptomlardır. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.