Tip 2 diyabet, genellikle kan şekeri ölçümleri sonucunda ya da rutin kan testleri sırasında yüksek kan şekeri değerleriyle teşhis edilir. Glikoz, vücut için çok önemli bir enerji kaynağıdır ve hücrelerin tamamı glikozu enerji kaynağı olarak kullanır. Yemeklerden sonra bağırsaklardan emilen glikoz doğrudan kana geçer. Bu nedenle, yemek sonrasında kan şekeri hemen yükselir. Bu artışla birlikte pankreasta bulunan beta hücrelerinden insülin hormonu salgılanır. Glikozun hücreler tarafından enerji kaynağı olarak kullanılmasını sağlayan insülin hormonudur. Bu döngü sayesinde kan şekeri seviyesi normal değerlerinde tutulur.

Glikoz, en basit ve en kullanılabilir haliyle vücut için hayati önem taşıyan bir biyolojik şekerdir. Özellikle beyin gibi organlar glikozla çalışır. Çok uzun süren açlık dönemlerinde beyin, keton adı verilen bir tür protein yıkım ürünlerini de kullanabilir. Kaslar da glikozu en fazla tüketen organlar arasındadır. Kandaki şekerin yükselmesi, glikoz birikimine sebep olur ve bu durum hiperglisemi olarak tanımlanır. Hiperglisemi, insülinin yetersizliğinden ya da etkisiz kalmasından dolayı kasların glikozu alamaması sonucunda ortaya çıkar. Kas hücrelerinin glikoza kapılarını açabilmeleri için insüline ihtiyaçları vardır. Kas hücrelerinin yüzeyinde, insülini tanıyan ve glikozun hücreye girmesini sağlayan reseptörler bulunur. Tip 2 diyabet hastalarında bu metabolizma bozulur, hücrelerin üzerindeki reseptörler işlevini yitirir ve bu nedenle kandaki glikoz düzeyi artar, hiperglisemi meydana gelir.

Tip 2 diyabet, kanda basit kan şekeri glikozun yüksekliğiyle seyreden bir hastalıktır. Kan şekeri yüksek seyrettiğinde ve kaslar tarafından tüketilmediğinde idrarla atılmaya başlanır. Bu durum, şekerle birlikte suyun da idrara geçmesine neden olur. Hastalar sık sık idrara çıkma eğilimi gösterir. Bu durum, hastalarda sıvı kaybına neden olur ve susama hissi oluşur. Tükürük salgısı azalır ve ağız kuruluğu meydana gelir. Suyun azalması cildin gerginliğini azaltır ve ciltte kuruma oluşur. Bu etkiler sinir hasarına bağlı olarak hissizlik gelişmesine yol açar. Bu nedenle, özellikle ayaklarda yaralar ve enfeksiyonlar oluşmaya başlar. Kaslar ihtiyaç duyduğu enerjiyi alamadığından, hastalar daha fazla yemek yemeye başlar, ancak açlık hissini gideremezler. Sık acıkmalarına bağlı olarak iştahları artar, ancak kilo kaybı yaşarlar. Bu etki, enerji sıkıntısı çeken vücudun kasları ve yağları yıkıma uğratması sonucunda oluşur. Kandaki yüksek orandaki şeker tüketilmediğinde, vücuttaki organlarda kalıcı hasar meydana getirmeye başlar.

Normalde, kandaki şeker seviyesi 100 mg/dl'nin altında olmalıdır. 100 ve 125 mg/dl arasındaki değerler, açlık kan şekeri seviyesinde bozulma olduğunu gösterir ve bu kişiler pre-diyabetik yani gizli şeker hastası olarak kabul edilir. Bu durumda diyabet henüz oluşmamıştır, ancak diyabetin bir alt basamağıdır ve yakında Tip 2 diyabet gelişebilir. Tip 2 diyabet tanısı için açlık kan şekeri değerinin 126 mg/dl ve üzerinde olması gerekmektedir. Bu hastalarda yapılan 2 saatlik şeker yükleme testlerinde, 2. saat değeri 200 mg/dl ve üzerinde olacaktır.

Tip 2 diyabetin yönetimi ve tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri, diyet, egzersiz ve gerektiğinde ilaç tedavisini içerir. Diyabet hastalarının dengeli beslenmeleri, karbonhidrat alımını kontrol etmeleri ve düzenli olarak fiziksel aktivite yapmaları önemlidir. İnsülin direncini azaltmak ve kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmak için düzenli egzersiz yapılması önerilir. Bunun yanı sıra, doktor kontrolünde uygun ilaç tedavisi de uygulanabilir.

Tip 2 diyabet, pek çok komplikasyona yol açabileceği için düzenli takip ve tedavi gerektirir. Bu komplikasyonlar arasında kardiyovasküler hastalıklar, böbrek yetmezliği, görme kaybı ve sinir hasarı bulunmaktadır. Erken tanı ve etkili yönetim, bu komplikasyonların önlenmesinde önemli bir rol oynar.