Kan Şekerini Artıran Hormonlar
Kan şekeri (glikoz) seviyeleri, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak ve homeostazı sağlamak için düzenlenir. Kan şekerini artıran hormonlar, genellikle stres, açlık veya fiziksel aktivite gibi durumlarda devreye girerek glikoz seviyelerini yükseltir. İşte bu hormonların detaylı açıklamaları:
- Glukagon: Pankreasın alfa hücreleri tarafından salgılanır. Karaciğerde glikojenoliz (glikojenin glikoza parçalanması) ve glukoneogenez (glikozun yeni sentezi) süreçlerini uyararak kan şekerini hızla yükseltir. Özellikle açlık durumlarında etkilidir.
- Adrenalin (Epinefrin): Adrenal bezlerin medulla kısmından salgılanır. Stres, korku veya egzersiz sırasında artar. Karaciğer ve kaslarda glikojen depolarının parçalanmasını hızlandırarak kan şekerini yükseltir. Ayrıca insülin salgısını baskılayarak dolaylı olarak da etki eder.
- Kortizol: Adrenal bezlerin korteks bölümünden salgılanan bir glukokortikoid hormondur. Uzun süreli stres durumlarında etkilidir. Glukoneogenezi artırarak ve dokuların glikoz kullanımını azaltarak kan şekerini yükseltir.
- Büyüme Hormonu (GH): Hipofiz bezinden salgılanır. Dokuların glikoz alımını engelleyerek ve yağ asitlerinin kullanımını teşvik ederek kan şekerini artırır. Özellikle büyüme dönemlerinde ve uzun süreli açlıkta etkilidir.
- Tiroksin (T4): Tiroid bezinden salgılanır. Metabolizma hızını artırarak glikoz üretimini ve salınımını teşvik eder. Uzun vadeli kan şekeri regülasyonunda rol oynar.
- ACTH (Adrenokortikotropik Hormon): Hipofiz bezinden salgılanır ve adrenal korteksi uyararak kortizol salgılanmasını sağlar. Dolaylı olarak kan şekerini artırıcı etki gösterir.
Bu hormonlar, kan şekerini düşüren ana hormon olan insülin ile dengeli bir şekilde çalışarak vücudun enerji dengesini korur. Dengesizlikler diyabet gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
|