Göz şeker hastalığı belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir?

Göz şeker hastalığı, tıbbi adıyla diyabetik retinopati, diyabetin (şeker hastalığı) gözün retina tabakasında yarattığı hasar sonucu ortaya çıkan bir komplikasyondur. Retina, gözün arka kısmında bulunan ve ışığı algılayarak görüntüyü beyne ileten sinir tabakasıdır. Uzun süreli yüksek kan şekeri seviyeleri, retinadaki küçük kan damarlarını zayıflatır, tıkar veya anormal şekilde büyümelerine neden olur, bu da görme kaybına yol açabilir. Erken teşhis ve tedavi, görme yetisini korumak için hayati önem taşır.

Diyabetik retinopati genellikle erken evrelerde belirgin semptom göstermez, bu nedenle düzenli göz muayeneleri önemlidir. Hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Bulanık veya dalgalı görme: Görüntü netliğinin kaybolması veya nesnelerin şekillerinin bozulması.
• Görme alanında karanlık noktalar veya yüzen cisimler: Siyah noktalar, çizgiler veya örümcek ağı benzeri şekiller görme.
• Görme kaybı: Zamanla kısmi veya tam görme kaybı yaşanabilir, genellikle yavaş ilerler.
• Renkleri soluk veya bozuk algılama: Renklerin canlılığını kaybetmesi veya farklı tonlarda görünmesi.
• Gece görüşünde zayıflama: Karanlıkta görme yeteneğinin azalması.
• Ani görme değişiklikleri: Kanama gibi durumlarda hızlı görme kaybı veya bulanıklık oluşabilir.

Bu belirtilerden herhangi biri varsa, derhal bir göz doktoruna başvurulmalıdır. Ayrıca, diyabet hastaları yılda en az bir kez rutin göz muayenesi yaptırmalıdır.

Tedavi, hastalığın evresine, şiddetine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişir. Amaç, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, görme kaybını önlemek veya mevcut hasarı onarmaktır. Tedavi yöntemleri şunları içerir:

• Kan şekeri kontrolü: Temel tedavi, diyabetin iyi yönetilmesidir. Kan şekeri, tansiyon ve kolesterol seviyelerinin normal sınırlarda tutulması, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. Bu, diyet, egzersiz ve ilaçlarla sağlanır.
• Lazer tedavisi (Fotokoagülasyon): Retinadaki anormal kan damarlarını kapatmak veya sızdıran damarları tedavi etmek için kullanılır. Bu, görme kaybını önlemeye yardımcı olur, ancak bazen yan etkiler (gece görüşü kaybı) olabilir.
• İntravitreal enjeksiyonlar: Göz içine anti-VEGF ilaçlar veya kortikosteroidler enjekte edilerek, anormal damar büyümesi ve sıvı birikimi azaltılır. Bu, özellikle makula ödeminde (retinanın merkezinde sıvı birikmesi) etkilidir.
• Vitrektomi ameliyatı: İleri evrelerde, göz içindeki kanama veya skar dokusunu temizlemek için yapılan cerrahi bir işlemdir. Bu, görme yetisini kurtarmak için kullanılır.

Tedaviye ek olarak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek (sigara içmemek, düzenli egzersiz yapmak) ve doktor kontrollerini aksatmamak önemlidir. Erken teşhis edilen diyabetik retinopati, genellikle başarıyla yönetilebilir ve görme kaybı önlenebilir.

Göz şeker hastalığından korunmak veya ilerlemesini yavaşlatmak için:

• Düzenli göz muayenesi yaptırın: Diyabet hastaları yılda bir kez retina taramasından geçmelidir.
• Kan şekerinizi kontrol altında tutun: HbA1c seviyenizi hedef aralıkta tutmaya çalışın.
• Sağlıklı beslenin ve egzersiz yapın: Diyabet dostu bir diyetle beslenin ve haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapın.
• Sigara ve alkolden kaçının: Bu alışkanlıklar damar sağlığını olumsuz etkiler.

Unutmayın, göz şeker hastalığı ciddi bir durumdur, ancak erken müdahale ile kontrol altına alınabilir. Belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir sağlık uzmanına danışın.