Hamilelikte diyabet, gebe kadınların hamilelik sürecinde özellikle ikinci trimesterde ve sonrasında diyabet hastalığının olması halinde, gebelik şekeri olarak tabir edilen gestasyonel diyabet görülür. Hamilelik döneminde bebeğin gelişimi sırasında glikoz metabolizması değişimlere uğrar. Plasentanın salgılamış olduğu HPL hormonu hamilelikte bebeğe yeteri kadar glikoz sağlayabilmek için, kandaki şekeri düşüren etkiyi frenler.
Bu etkiyle hamilelikte doğal hiperglisemi eğilimi meydana gelir. Bu değişimler bazen patolojik boyutlara ulaşabilir. Anne adayı 24. Haftada daha etkili olan HPL hormonu nedeniyle, diyabetik bir duruma gelmiş olabilir. Hamilelikte diyabet şeker hastalığı bulunan kadınlarda %5 oranında görülmektedir. Bu süreçte görülen şeker hastalıkları %90 oranında gestasyonel diyabet özelliği gösterir.
Hamilelikte diyabet gelişme riski yüksek olan anne adayları
- Önceden ölü doğum yapan, anomalisi olan bebek doğuran, 4 kilodan ağır bebek doğuran ve çok sayıda düşük yapmış anne adayları
- Önceki gebeliğinde hamilelik şekeri sorunu olmuş anne adayları
- Hamileliğe fazla kiloyla başlayan anne adayları
- Hamilelikte 35 yaşın üzerinde olan anne adayları
- Ailesinde diyabet hastalığı olanlar
- Sıkça idrar yolu enfeksiyonu geçiren anne adayları
- Hamileliğinde fazla kilo alan anne adayları
- Bebeğin ani şekilde ölmesi durumunda
- Hamilelikte amnios sıvısında artış olması
- Bebeğin normalden ağır olması halinde
- İdrar testinde glikoz belirlenen anne adaylarında diyabet gelişme riski daha fazla olur.
Hamilelikte diyabet tanısı nasıl konur?
Hamilelikten önce şeker hastalığı olmayan ya da belirti meydana gelmeden, bu dönemdeki glikoz değerlerinde olan yükselme yüzünden hamilelikte diyabet ortaya çıkabilir. Hamilelikte diyabet tanısı koyulan kadınlarda, risk faktörleri olmaz. Bu yüzden hamilelikte 24 ve 28. Haftalara arasında her gebe kadına diyabet açısından tarama testleri uygulanmalıdır. Şeker yükleme testi olarak bilinen bu tarama testleri sayesinde, anne adayına kesin tanı konulabilir. Diyabet bazen hamilelik öncesi dönemde olabilir. Fakat bazı anne adaylarında hamilelikte ortaya çıkan bir sorundur.
Hamilelikte diyabetin tedavisi nasıl yapılır?
Hamilelik döneminde diyabet tanısı konulan anne adaylarına uygulanacak tedavi diyeti ya da insülin kullanımını kapsar. Bu dönemde diyabet hastalarının ağızdan kullandığı ilaçlar kullanılmaz. Uygulanan tedaviyle kan şekeri normal seviyelerine iner. Bu sayede bebeğin gebelikte ve doğumda herhangi bir tehlikeye maruz kalmasına engel olunur. Hamilelikte diyabet kontrol altına alınmadığı takdirde, anne adaylarında böbrek enfeksiyonu, vajinal mantar gibi rahatsızlıkların oluşması, bebeğin anne karnında kaybedilmesi, bebekte anomali gibi olumsuz etkiler oluşabilir. Doğumda bebekte solunum sorunları görülebilir. Bu yüzden anne adaylarının diyabet tedavisini aksatmaması ve kan şekerini kontrol altında tutması gerekir.
