Diyabet ameliyatı, metabolizmanın yeniden düzenlendiği sindirim sistemiyle alakalı cerrahi bir operasyondur. Uygulanan ameliyat metabolik cerrahi yöntemiyle yapılır. Bu ameliyatlar çok sayıda operasyondan oluşur. Daha öncesinde obezite cerrahisi olarak yapılan ameliyatlar, hastaların daha sonra tekrar verdikleri kiloları geri alması yüzünden kapsamı genişletilerek uygulanmıştır. Bu kapsam dahilinde ince bağırsakların işlevi kısıtlanarak uygulanmaya başlanmıştır. Ameliyatta ince bağırsakların bir kısmı devre dışı bırakılarak, hastaların kilo vermesi sağlanmıştır. Bu şeker hastalığı başta olmak üzere, yüksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları, kolesterol yüksekliği gibi rahatsızlıkların giderilmesinde etkili olmuştur. Diyabet ameliyatıyla hastalar kilo vermeden önce, kan şekeri seviyeleri düzelmeye başlar. Ameliyatla metabolizmada bazı değişiklikler yapılmakta ve zayıflamanın yanı sıra metabolik etki sağlanmaktadır.

Bu hastaların genellikle kilo sorunları bulunmaktadır. Bu yüzden diyet programına uymaları gerekmektedir. Ancak şeker hastalarının sadece %7 oranı 2 yıl süreyle diyet programına uyar. Diyet, egzersiz, ilaç kullanımı ve insülin gibi uygulamalar hastaların günlük korunmalarında etkilidir. Bunları sürekli uygulamayan kişiler sürekli risk taşırlar. İlaç tedavisi ise hastaların kontrol altında tutulmasını sağlar. Diyabet ameliyatı sayesinde şeker hastalığının olumsuz etkilerinden kurtulmak mümkün olabilir.

Diyabet ameliyatının bir obezite ameliyatı olarak görülmemesi gerekir. Metabolik sendrom kapsamında olan Tip 2 diyabet hastalarını tedavi edecek bir ameliyattır. Ameliyatla bağırsaklarda emilim bozukluğu ya da kısıtlaması oluşmaz. Hastalar ameliyattan sonra 6 ayla 1 yıl içinde, serbest diyet programıyla, vitamin ve mineral takviyesine gerek olmadan, normal yaşantılarına dönebilirler. Ameliyatın 3. Günüyle birlikte sulu gıdalara başlanabilir. Ağızdan alınan gıdalarla birlikte, günde bir tablet kalsiyum ve 2 ölçek vitamin şurubu alınması gerekir. Hastalar ameliyattan önce kullanmış oldukları tansiyon ve kolesterol ilaçlarını bırakır. Hastaların bir bölümünde metabolik etki birkaç hafta ile birkaç ay arasında ortaya çıkabilir. Ameliyattan sonra bir yıl geçince, hastalar herhangi bir vitamin ya da mineral desteğine gerek duymazlar.

Uygulanan ameliyat sadece Tip 2 diyabet hastalarına yapılabilir. Tip 2 diyabetin sebep olduğu metabolik sendrom tedavisi ameliyatla sağlanmaya çalışılır. Bunun yanında, yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği, obezite gibi rahatsızlıklarda tedavi edilmektedir. Hastalarda düzelme ve iyileşme etkileri meydana gelir. Ancak hastalarda bazı farklılıklar olabilir. Bu farklılıklar diyabetin başladığı dönem, hastanın kullandığı ilaçlar, pankreasın insülin üretme miktarı, alınan insülin dozu gibi etkenlerden oluşur. Ameliyat hormonal mekanizmalarda değişim yaparak, insülinin üretilmesini ve etkisini arttırır. Kişideki insülin direncini kontrol almada etkili olur. Ameliyat 18-65 yaş arasındaki şeker hastalarında uygulanabilir.

Ameliyat emilim kısıtlamasına neden olmaz. İnce bağırsakların mesafesinde belirgin bir değişim olmaz. Bu yüzden gıdaların bağırsaktaki özümsenme kapasitelerinde azalma olmaz. Besinler içeriğiyle tam olarak emilerek, kullanıma sunulur. Hastalar eskiden olduğu gibi açlık hissine kapılmaz. İlk önceleri biraz iştahsızlık olabilir. Bunlar geçici etkiler olduğundan, 1-2 ay içinde düzen sağlanır. Daha enerjik olan hastalar, ameliyattan sonra bol su içmelidir. Ancak iştahı baskılayan etki nedeniyle, susama ihtiyacı duyulmaz. Fakat 1-2 ay bol su içmeye özen gösterilmelidir. 3 ay sonra yumuşak ve iyi pişmiş katı gıdalar yenilmeye başlayabilir. Hastalar 6 ay kadar diyabet hastalığının gereklerine uygun şekilde beslenmeye dikkat etmelidir.